Güvercin gözü ve teorisi üzerine konuşacak olursak teoriye katılıp katılmamak bir yana katılanlar da kendi aralarında farklı düşüncelere sahip olabilir, bu yüzden çok fazla ayrıntıya girmeden ,genel olarak kabul gören ve incelendiğinde ilgi duyan arkadaşlara yol gösterebilecek ve teoriyi destekleyen ana hatlar üzerinde durduk. Göz teorisinin çıkış noktasında, yarışan kuşlar arasındaki farklılıklar araştırılırken başarılı kuşların özellikleri araştırılıp genellemelerde bulunarak bu asamaya gelinmiş; örneğin kısa mesafede başarılı kuşlarda hız çizgilerinin diğerlerine göre bariz olduğu, uzun mesafe yarışçılarında mesafe çizgilerinin belirgin görülmesi vb.
Sadece “Göz” üzerinden inceleme yaparak varsayımlarda bulunduğumuzu hatırlatarak, başarılı kuşlara baktığımızda yarış halkası ve içinde hız/mesafe çizgileri büyük çoğunluğunda görülüyor, bu kuşların anne babalarına baktığımızda da damızlık işaretlerini büyük çoğunluğunda görebiliyoruz. Bu konuda akla ilk gelen sorulardan birisi, gözün rengi üzerine oluyor; göz teorisinde gözün renginden ziyade içerisindeki işaretler dikkate alınmakla birlikte, yeşil-altın sarı menekşe gibi az rastlanan renklerin diğerlerine göre tercih edildiği görülür.
GÖZBEBEĞİ: Siyah renkte ve mümkün olduğunca küçük olmalı,özellikle uzun mesafe yarışçılarında ışığa ve harekete karşı refleksi iyi olmalı.Güvercininizi gölgede tutarken ani olarak güneş ışığına çıkartarak yada elimizde tutarken kafası avucumuzun içerisinde iken başparmağınızı göz önünden hızla hareket ettirerek refleksini ölçebiliriz. Damızlık güvercinlerde uyum çemberi ile iç içe geçmiş ve gözün tam ortası yerine hafif aşagıda duran gözbebeği tercih edilir.
RENKLİ DAİRE: Bu daire renginin yarış başarısında etkisi olmaz , her renkten iyi yarışçılar çıkması olasıdır. Kısa mesafe yarışçılarında daha açık renk , düz bir satıh ve geniş korelasyon çemberi sıkça rastlanırken, uzun mesafe yarışçılarında dar bir korelasyon çemberi ve daha koyu renk ve geniş alanı kapsayan iris görülür. Damızlık kuşlarda gözde koyu renk ve işaretlerin yavrularına aktarılması, genlerin de aktarıldığının bir işareti olarak düşünüldüğünden , damızlık seçiminde, dar ve pürüzsüz daire yerine kalın ve koyu renkli iris bulunan kuşlar tercih edilir…
UYUM ve DÖNÜŞÜM DAİRESİ: İçerisinde üreme ve yarış işaretleri barındırması açısından göz incelenirken en önemli dairelerden birisidir. Gözbebeği ile iç içe geçmiş ve içerisinde derin yarıklar bulunan iç daire ile içerisinde hız ve mesafe çizgilerini taşıyan uyum çemberleri kuşumuzun mesafe ve hızı hakkında fikir verir. Çemberin tam daire olarak gözbebeği çevresini sararak dış tarafının testere dişleri gibi tırtıklı olması damızlık vasfı yüksek olarak değerlendirilir …
İRİS: Canlı parlak renkli iris, güvercinin sağlık, performans ve genetik aktarım gücü için belirgin izler taşır. Koyu kırmızı, belirgin damar ve yoğunluktaki, içerisinde dağlar vadiler gibi girintiler-yarıklar barındıran iris damızlık ve uzun mesafelerde avantaj sağlar. Yarışlar güvercinin performansını gösterdiği bir spordur, performansı elde etmek için oksijen ve hücrelerde enerji yakmak gereklidir. Bu da kan üzerinden taşınır yani kan dolaşımının performans yeteneği ile doğrudan ilişkisi vardır. İyi kan dolaşımı kalın ve canlı iris olarak göze yansır. İrisin kısa mesafe yarışçılarında çok dolgun ve girintili olması aranmasa da uzun mesafelerde ve özellikle damızlıkta kullanılacak güvercinlerde canlı ve koyu canlı renkli, derin girintileri olanlar ve gözbebeğine kadar genişlemiş olanlar tercih edilir.
DIŞ DAİRE: Tüm güvercinlerde görülse de en belirgin olanı sağlık ve damızlık olarak değerli olarak düşünülür.. Dış daire yani gözdeki son halkanın belirgin ve canlı oluşu güvercinde yarış ve damızlık potansiyelinin fazla olduğunu gösterir. Dış tarafının girintili çıkıntılı olması tercih edilir.
Resimlerle Göz
Damızlık özellikler
Damızlık ve Yarış Özelliği
Yarış Gözü
Hız ve Mesafe Çizgileri