Merhaba arkadaşlar her yıl ülkemizde yapılan yarışlarda büyük oranda kayıplar yaşanmaktadır.Hiç şüphe yokki bunda yetiştirici hataları ( kuşun sağlıksız olması,idmansız olması,iyi bakılmaması,kuşun sportif kalitesinin olmaması vb gibi ) etkenler dışında organizasyonların ve salım hatalarının kayıplardaki etkisi çok büyüktür.Bu nedenle salım görevlilerine yardımcı olacağını umduğum orjinali hollanda kökenli olan bu makaleyi sizlerle paylaşmak istedim.Umarım salım yetkilileri bu makaleyi okuyup gerekli dersi çıkarırlar.
Salımdan önce salım sorumlusunun sağlıklı bir karar verebilmesi için güncel hava durumunu incelemesi ve yarış hattı üzerinde önceden belirlediği kişilerle yarış hattı üzerindeki güncel hava durumu hakkında kesin fikir sahibi olması yarışın iyi geçmesi açısından çok önemlidir.
Salmak veya salmamak
Aşağıdaki koşullarda salım yapılmaz :
1. Görüş mesafesi 5 kilometreden azdır.
2. Yağmur yağarken.
3 Düşük bulutlu, sisli veya fırtınalı fırtına aktivitesi olan yoğun bulutlu koşullar.
4. 36 km / saat’in (23 mp / saat) üzerinde kuvvetli rüzgar sesi.
5. Oldukça yüksek sıcaklık 35C + yaşlı kuşlar için ve 30C + genç kuşlar için.
6 Uçuş hattında yoğun yağışlı güçlü rüzgarlar.
7. Bir şeylerin doğru olmadığını gösteren son derece sakin koşullar.
8. Yarış arabasındaki güvercinler çok sessiz olduğunda ve bir şeylerin yanlış olduğunu hissettiğimizde .
9. Ani hava değişikliklerinde.
10. Yerin manyetik alanı çok hareketli olduğunda ve aynı zamanda diğer olumsuz etkiler varsa.Deprem,büyük yangın,volkan patlamaı vb.gibi
11. Güvercinlerin salım yerine vardıktan sonra yeterince dinlenmeye vakti yoksa.
12. Salım saati öğleden sonra çok geç olduğunda.
13. Kuşların, uzun mesafeli yarışlar hariç, gün içinde makul süre zarfında eve dönecek vakitleri yoksa.
En uygun yarış koşulları:
1. Tailwind. Kuşların arkasından esen rüzgar.
2. Sıcaklıklar 10-25C arasında.
3. Kuru hava
4. İyi görüş 20 km +
5. Büyük mavi alanlı yüksek ve hareketli bulutlar.
Son not : En olumlu hava koşulları olması durumunda dahi kuşların çok erken serbest bırakılması tavsiye edilmez. Aşağıdaki şema iyi bir yardımcıdır:
1. Nisan ve eylül aylarında: Gün doğumundan 2 saat sonra serbest bırakın.
2. Mayıs ve Ağustos aylarında: gündoğumu takiben 1,5 saat sonra serbest bırakın.
3. Haziran ve temmuz aylarında: gündoğumdan 1 saat sonra serbest bırakın.
YARIŞ SEPETİNDEKİ KUŞ SAYISI
Tüm kuş yarışlarının tarihine baktığınızda yarışçıların her yıl aynı hataları tekrarladığını görürsünüz.
Bu hatalar yarış sepetinde tekrarlanmaktadır.Kuşlara kramp girip,kendini sardunya gibi istiflenmiş hissederler.Aynı kuşçular kümeslerinde kuşları için geniş yerler ayırmaktadır.yuvalıklar
tünekler vs.
Onlar kuşlarını yarışa en iyi şekilde hazırlıyorlar ancak kuşların sepetlerde strese girmesine sebep oluyorlar.Hem yaşlı hemde genç kuşlar sepetin içinde etraflarına dönebilicekleri yeterli boş alan isterler.
1-) 1 geceyi yarış sepetinde geçirecek her kuş için minimum 250 cm2 alana ihtiyaç vardır.
2-) 2 geceyi yarış sepetinde geçirecek her kuş için minimum 280 cm2 alana ihtiyaç vardır.
3-) 2 geceden fazla yarış sepetinde geçirecekse her kuş için 325 cm2 alana ihtiyaç vardır.
Şayet hava sıcaklığı 25 – 30 C derecede ise her kuş için 350 cm2 alana ihtiyaç vardır.Bu veriler
her bir kuş için ideal rahatlık sağlar.
SEPETİN HİJYENLİĞİ
Sepetler her hafta düzenli olarak temizlenip içersine konan metaryerler yenilenmelidir.
1- YARIŞ ARACI 90 KM SABİT HIZI GEÇMEMELİDİR.
2- KUŞLARA ILIK SU VERİLMELİDİR (25 C)
3- ARAÇ HER 100 KM ARALIKLARLA MOLA VERİP 1,5 SAAT SÜREYLE KUŞLARIN SU İÇMESİ
VE DİNLENMESİ SAĞLANMALIDIR.AYRICA GEREKLİ ZAMANLARDA YEMLEMEDE ÖNEMLİ.
4- YEM GENEL OLARAK MISIR İÇERMELİDİR (ÖRNEK :SPORT YEM)
5- YEM HER SEFERİNDE KİRLENME VE NEME KARŞI KONTROL EDİLMELİDİR.
KUŞLARA NE ZAMAN YEM VERİLMELİDİR
Şayet yarış 1 gece dışarıda geçen yarışsa (over night race) kuşlar öğlenden önce salınıp ertesi gün
evde olucaklarsa kuşlara yem salımdan 3-4 saat önce verilir.Yem mümkün olduğunca hafif olmalıdır.
(DİYET YEM).Yolda geçen önceki gün kuşlara 15-17 saatleri arasında normal yem (SPORT) verilir.
Şayet kuşlar yarıştan 2 gün önce sepete konuldularsa kuşlara salım yerine gelindiğinde CUMA ak-
şamı 15-17 saatleri arasında yem verilmelidir.Çünkü birçok kuşun bu taşıma sırasında sepetlere
kustukları görülmüştür.
SUYUN KALİTELİ OLMASI İÇİN DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN ŞEYLER
Su deposu her yarıştan sonra boşaltılmalıdır.Şayet bu çok basit önlem alınmazsa VİRÜS,BAKTERİ
TRİCHOMONİASİS, ve birçok E-COLİ mikrobunun burada kolayca üremesi sağlanır.Eğer kuşlar bu
koşullarda saklanan suyu içerlerse yarış kondisyonlarının düştüğünü görürsünüz.Kuşlar eve döndü-
ğünde kuşçuyu bir felaket beklemektedir.Ani hastalıklar patlaması gibi.
KORUMAK HER ZAMAN İÇİN TEDAVİDEN DAHA UCUZ VE DAHA ETKİLİDİR.Ayrıca her ay su
deposu temizlenip dezenfekte edilmelidir.
KUŞLARIN SULANMASI
Salım noktasından önce su tankı taze suyla doldurulmalıdır.Özellikle genç kuşlara taşıma sırasında
su içmeleri öğretilmelidir.Kamyon sürücüsü fren yaptığı zaman kuşların kafesleri ,sular ve kapılar
açılabilir.Bu gibi durumlarda içersinin kontrol edilmesinde yarar vardır.Çok önemli tavsiyem dışarıda
hava sıcaklığı 25 C üstüne çıktığında sürücünün ekstra mola vermesinde yarar vardır.Araç salım
noktasına gece vardığında kuşlara su verilmelidir.6 saat arayla bu işlem tekrarlanmalıdır.
HAREKET ETME ZAMANI (GERİ DÖNÜŞ)
Salım yerinden ayrılacağımız zamanı dikkate almak gerekmektedir.Taşıyıcı salım yerine yeterince
erken zamanda ulaşmalıdır.Normalde her 100 km 1 saat süreyle beklenir.Bu süre kuşların stresten
kurtulmaları için yeterlidir ve buna ihtiyaçları vardır.Salım noktasında yapılacak minimum 2 saatlik
istirahat kuşlar için gereklidir.Bu esnada kuşların sulanmaya ihtiyacı vardır.Özellikle soğuk havalar-
da aracın kapılarının sürekli açılmamasına özen gösterilmelidir.Ancak kısa süreli havalandırmalar
yapılmalıdır.Bu serinleme kuşların süratle eve dönmelerini sağlar.
GÜVENLİ GİTMEK
Kuşlar teslim alınmadan önce yarış aracının kapıları herkese karşı kapatılmalıdır.Kimsenin burada
işi olamaz.İçteki kapıyı açıp buraya temiz hava dolması sağlanmalıdır.Kuşlar araca konulmadan
önce aracın içi konrol edilip herhangi birinin olup olmadığına bakılmalıdır.
STRES DURUMLARINDAN KORUMAK
Şayet salım yerinde birçok salım aracı varsa salım saati konusunda diğer araçların yetkilileriyle
görüşüp aynı anda kuşları salmak gerekir.Şayet bu konuda anlaşma sağlanamazsa ve diğerleri siz-
den önce kuşlarını salacaklarsa aracın kapıları kapatılıp sizin aracınızdaki kuşların diğer araç veya
araçlardaki kuşların salınmasını görmelerini engellemelisiniz.Bu işlem kuşları stresten korur.Daha
sonra kuşlarınızı salarsınız.
DAİMA UYGULANMASI GEREKEN TAVSİYELER
Salım yapılmadan önce yarış sorumlusu her yerden hava durumu raporu almalıdır.
KUŞLARIN KALDIKLARI YERİN KONTROLÜ
Kuşlar salındıktan sonra kafesler teker teker kontrol edilip ölen veya yaralanan kuşlar var ise bunlar
geri götürülüp yarış sorumlusuna teslim edilmelidir.
SALIM ALANININ TEMİZLENMESİ
Kuşların konulduğu alan kuşlar salındıktan sonra temizlenmelidir.Bu çöpler araca yüklenip uygun
mahallerdeki çöp konteynırlarına bırakılmalıdır.Avrupada birçok yerde çevreyi kirlettiği için kuş salı-
mına müsaade edilmemektedir.Şayet biz bu sporu seviyorsak ve yapıyorsak çevremizi temiz tutma
lıyız.
TAŞIYICI RAPORU
Yarış yerinde oluşabilecek bütün sorunlar yarış sorumlusuna bildirilmelidir.Organizatör bu problem-
leri not edip sorumlularını ve nedenlerini araştırmalıdır.Taşıyıcı her şeyi rapor halinde yazıp yarıştan
sonra yarış sorumlusuna göndermelidir.
Saygılar
RAHMİ BOZKIR
