Göz teorisi posta güvercinlerinde aranılan fiziksel vasıflarla ilgili olarak ortaya atılan diğer teorilerle beraber kuş şeçmelerinde kullanılan bazı vasıflardan bir tanesidir.Genel anlamda konuya bakacak olursak bu vasıflar şu şekilde sıralanabilir.Göz,kanat,kuyruk,ayak,balans,vucut yapısı,tüy kalitesi vs.gibi.Bütün bu gözle görülen ve istenilen vasıflar kuşun mükemmel bir yarışçı veya damızlık olmasına yetmez.Sonuç itibariyle kimi kuşçular kuş seçiminde bu aranılan vasıflara çok ciddi anlamda önem verirken kimi kuşçularda sadece kuşun yarış performansını göz önünde bulundurur.şuda bir gerçekki yarışlarda son derece başarılı olan bir kuş mükemmel bir damızlık olacak diye kimse iddia edemez.Zira kuşun yarışçı vasıflarının üst düzeyde oluşu ile damızlık vasıflarının üst düzeyde olması aynı şeyler değildir.şayet bu iş bu kadar basit olsaydı 2 tane şampiyon kuşu birbirine vurduğumuzda altından sürekli şampiyon kuşlar çıkması gerekirdi.Bir kuşun hakkında kesin karar vermek için onu damızlıktada deneyip yarışlarda verdiği yavruların performansına bakıp buna göre damızlık vasfının yüksek olup olmadığına karar verebiliriz.Zira en uzman seçici YARIŞ SEPETİDİR.
Kısaca göz teorisinden bahsetmek gerekirse;Kuşların gözünde 5 adet dairesel alan mevcuttur.
1-Circle of pupil (göz bebeği)
2-Circle of adaptation (Göz bebeğini çevreleyen daire)
3-Circle of correlation (İristen önceki son daire)
4-İris
5-Breeding circle (damızlık dairesi),sağlık dairesi veya yaygın bir ismi Vermeyen ring
Bütün uzmanların birleştiği tek nokta posta güvercininin göz yapısında bu 5 halkanın veya dairenin bulunması.Bu dairelere verilen ismlerin bazıları kişilere göre değişsede aranılan vasıflar sonderece benzerlik arzediyor.
1-Göz bebeği posta kuşunda en önemli özelliklerden bir tanesidir.Rengi siyah olmalı ve oval veya yuvarlak olmalıdır.Kuşun gözünü güneş ışığına tuttuğumuzda göz bebeğinin mutlaka buna refleks gösterip adete toplu iğne başı gibi küçülmelidir.İyi bir güvercinde göz bebeği mutlaka küçük olur.Göz bebeği büyük olan güvercinler uzun ve zorlu yarışları bitiremez.Zira bu güvercinlerin gözleri güneş ışınlarından çok fazla etkilenir.
2-Göz bebeğini çevreleyen daire ;bu dairenin içersinde güvercinlerin yarışçı özeliklerini gösteren yatay ve dikey çizgiler mevcuttur.Bu çizgiler hızı ve kuşun takribi mesafeni gösterir.Bunun dışında iyi bir damızlık güvercinde bu dairenin etrafını çevreleyen hat testerenin dişlerini anımsatmalıdır.
3-Bu daire anladığım kadarıyla sadece renk ifade ediyor ve vites kuşlarında geniş olurken maraton kuşlarında dar oluyor.Birçok rengi vardır.Bunlar sarı,yeşil,mavi,gri,beyaz,menekşe vs.gibidir.Bütün renkler yarış kazanabilir.
Sarı ve sarı yeşil kapsamlı bir göz rengidir.Beyaz ve gerçek dominant menekşe 1 nolu damızlık gözüdür.Eşleştirmelerde buna dikkat edilir ve ZIT göz rengine sahip kuşlar birbirleriyle eşleştirilir.
4-İris ;genellikle posta güvercinlerinde iris gözdeki en önemli daire olmakla birlikte renk itibariyle kırmızı ve kahverengi vb.gibi çeşitlilik arzedebiliyor.İrisin koyu ve canlı bir renge sahip olması aranılan bir özellik.Ayrıca iyi bir yarışmacıda iris düz bir satıha sahip iken iyi bir damızlıkta pütürlü olmalıdır.Benzetmek gerekirse irise baktığınızda iyi bir damızlıkta dağlar ve vadileri andıran yükseklik ve düzlükler görülmelidir.Ayrıca bu kırmızı rengin arasına kuşun göz halkasına bağlı olarak beyaz veya siyah gibi renk granüllerinin yer almasıda ayrı bir özelliktir.Damızlık güvercinde iris göz bebeği istikametinde yüksekten alçağa doğru inen bir step sergiler.
5.Damızlık dairesi gözün en dış çevresinde yer alan son halkadır.Bu halka her kuşta mevcut değildir.Bu daire göze kan pompalarve besler.Kuşun sağlıklı olup olmadığını buraya bakarakta anlarız.
Bütün bu anlatılanlar ve yazılanlar sadece bir teoridir.Bu nedenle bu teoriye inanan ve uygulayıp başarılı olan bir çok kuşçu olduğu gibi inanmayıp sadece şaçmalıktan ibarettir deyipte başarılı olan bir çok kuşçuda mevcuttur.
Burada tercih yapmak kişilere kalıyor.Sonuç itibariyle bir kuşun yarış kazanabilmesi için sadece iki kanatının olması yeterlidir şeklindede bir yaklaşım gösterebiliriz.Benim şahsi fikrim fanatiği olmamak şartıyla bütün teorileri dikkate alıp kuşun aranılan ve istenilen vasıflara sahip olup olmadığına dikkat edilmeli.Üzellikle damızlık seçiminde göz teorisine yüksek oranda inanıyorum.Ancak son karar aşamasında mutlaka yarış sepetine güvenmeliyiz.Zira en doğru kararı YARIŞ SEPETİ verir.
Saygılar
Rahmi Bozkır
